میرعابدینی: تنوع فرهنگی و اقلیمی خوزستان زمینه ساز مکتب داستان نویسی جنوب شد - مجله سرگرمی

وی با نگاهی به ادبیات اقلیمی به عنوان یکی از عناصر زمینه ساز داستان نویسی خوزستان تشریح کرد: رمان ناحیه ای یا اقلیمی، یکی از زیر شاخه های رمان هر کشور محسوب شده است که در این گونه ادبیات، عنصر زمان، مکان و محیط می تواند زمینه های رویدادهای داستان را برجسته تر از عناصر دیگر کند و توجه به مکان و جزئیات بصری حاصل جنبش رمانتیک است.

میرعابدینی داستان اقلیمی را داستانی دانسته که توجه ویژه ای بر کیفیت مختصات جغرافیای مناطق خاصی کرده و معتقد است: نویسندگانی چون مارکز و فاکنر در منطقه خیالی داستان ساخته و ویژگی های اقلیمی مدنظر خود را در داستان شان اعمال می کنند.

وی در ادامه در تعریف ادبیات اقلیمی اضافه می کند: ادبیات اقلیمی به آداب و رسوم، باورهای مردم و به طورکلی به خرده فرهنگ هایی توجه کرده که حال و هوایی منحصر به فرد به داستان بخشیده و همین استفاده خلاق از واژ گان بومی سبب غنای زبان و تشخص آثار نویسندگان برجسته اقلیمی شده و از طریق کاربرد واژگان از زبان های محلی هوای تازه به ادبیات معاصر می دهد.

این منتقد ادبی معاصر ایران با اشاره به معایب رخداد رمان اقلیم گرا اینگونه شرح می دهد: وقتی که توصیف های بومی به جای آنکه کارکرد داستانی بیابند نقش تزئینی و توریستی پیدا کند؛ طبیعی است هیچ نویسنده ای تنها با سفرکردن نمی تواند رمز و راز منطقه را در حدی که به کار آفرینش ادبی بینجامد، دریابد و اگر اقلیم گرایی تلاشی برای جداسازی ادبیات ملی از ادبیات جهان باشد نیز حرکتی ناصواب است.

وی گفت: اگر رشد و شکوفایی ادبیات معاصر ریشه در جغرافیای طبیعی، فرهنگی و سنت ادبی اینجا باشد، می تواند به سمت صناعت های داستان مدرن و مسائل عمومی جهان پیش رود.

نویسنده هشتاد سال داستان کوتاه ایران اضافه نمود: توجه به جغرافیا در داستان می تواند به کشف پیچیده مکان و استفاده از فضا و جغرافیا به عنوان زمینه ای برای تحلیل میان رشته ای در نقد جغرافیایی، نقشه برداری ادبی و جریان سازی داستان مناطق کشور کمک کرده و تأثیر به سزایی داشته باشد.

میرعابدینی در ادامه نقد جغرافیایی گفت: هرچند شرایط اقلیمی در رنگ آمیزی چهره های ادبیات هر منطقه تأثیرگذار است اما جغرافیا عامل اصلی نیست و در عالم ادبیات انسان و مسائل مربوط به آن در درجه اول اهمیت قرار دارند.

وی با بیان اینکه به دسته بندی نویسندگان بر اساس محل تولد و منطقه زندگی آنان باور ندارد ، عنوان می کند: برای بررسی جریان ادبی یک دوره یا یک نویسنده تمایلم براساس وجه غالب یا ساختارگرایانه ادبیات است و غنای فضای فرهنگی نقش مهمی در جغرافیای منطقه داشته و ادبیات خلق شده در زمینه فرهنگی و سنت ادبی رنگ پررنگی دارند.

وی آمیختگی جلوه های رنگ به رنگ در تنوع زیستی خوزستان را ویژگی خاص ادبیات خوزستان برشمرد و شرح داد: محمد علی سپانلو در کتاب در جستجوی واقعیت توجه بر محیط جغرافیایی و زبان را دو ویژگی داستان جنوب و گیلان بیان می کند و چهار منطقه اقلیم داستان جنوب، داستان تبریز، داستان اصفهان و داستان گیلان برای ادبیات اقلیمی می داند.

پژوهشگر کشوری یادآور می شود: کورش اسدی و غلام رضایی که هردو از داستان نویسان خوب خوزستان هستند، در کتاب دریچه جنوبی دیده می شوند این دو نویسنده بر جنبه های داستان و سناریوی آن همچون: سبک شناسی از طریق جغرافیا و ویژگی های اقلیمی تأکید دارند و اقلیم داستان را بر داستان اقلیمی ترجیح می دهند. اسدی و رضایی معتقدند داستان، داستان است؛ نه متن جامعه شناسانه و تک نگاری اجتماعی و باید داستان ها براساس پیشینه شناسی بررسی شوند؛ نه از طریق ویژگی های زیباشناسی و مبنای مشخصات اجتماعی و بومی قرار گیرند.

وی با اشاره به دیگر نویسنده برجسته خوزستان بیان می کند: احمد محمود در اواخر دهه 30 داستان هایی در حال و هوای جنوبی منتشر کرد و جریان ادبیات جنوب شناسی از دهه 40 در شکل گیری ادبیات مدرن ایرانی را می توان نمود جدی آن را در آثار نویسندگان خوزستانی بافت. نویسندگانی که در فضای فرهنگی و اجتماعی منطقه بالیده بودند و اشتراکاتی در شیوه داستان نویسی و نوع جدیدی از داستان نویسی به عنوان جریان سازی مدرن را تعریف کردند.

میرعابدینی از ویژگی های زمینه ساز داستان جنوب را تنوع فرهنگی ناشی از صورت های گوناگون فرهنگی ذکر کرده و تاکید می کند: وجود بنادر خرمشهر و آبادان و انتقال کالا بین ایران و کشورهای دیگر از جمله این عوامل است و در تاریخ تحولات مدنی جدید ایران؛ نقش مرزهای غربی و شمالی شناسانده شدند. درآمیختگی شیوه های محلی و صورت های فرهنگی از بدوی ترین مراسم زار گرفته تا فرهنگ های پیشرفته اروپا وارد خوزستان شده و مواد قابل توجه برای داستان نویسی و شخصیت های جالب توجه را در منظر نویسندگان قرار داده است.

این نویسنده برجسته عامل دیگر داستان نویسی جنوب را جغرافیای طبیعی آن و همجواری با نخلستان های سوزان، خلیج فارس و دریای گسترده، تنوع فضاها، زندگی، شیوه های متفاوت زیست جنوب و قطب صنعتی جنوب اعلام می کند.

وی در پایان به نویسنده هایی همچون منوچهر شفیانی و بهرام حیدری در مسجدسلیمان که داستان هایشان حول محور روستایی و عشیره ای بود و نویسندگان آبادان و خرمشهر و اهواز مانند احمد محمود، نسیم خاکسار، فرهاد کشوری، ناصر تقوایی و محمد بهارلو که داستانشان توصیف مسائل شهری و کارگری صنعت نفت بوده است، اشاره می کند.

یادآوری می شود: پانزدهمین گردهمایی بین المللی انجمن ترویج و زبان ادب فارسی از 28 بهمن تا 7 اسفند در اهواز برگزار می شود.

mahsanblog.ir: سیستم مدیریت محتوای مهسان

کشتی کروز: کشتی کروز: سفری لوکس و در عین حال مقرون به صرفه به اقیانوس ها